Fast Fashion. Jednym ubrania, drugim śmiec

Branża mody jest drugim co do wielkości źródłem zanieczyszczeń przemysłowych na świecie (10 procent globalnego zanieczyszczenia) po lotnictwie. Produkcja tkanin i odzieży generuje ponad 92 miliony ton odpadów rocznie (prognozy podają 102 mln ton rocznie do 2030 r.) i zużywa 1,5 biliona litrów wody (drugie miejsce na świecie w zużyciu wody). Na przykład globalna produkcja tekstyliów na jednego mieszkańca wzrosła z 5,9 kg do 13 kg rocznie w okresie 1975–2018.

Niestety kult i szacunek do natury naszych przodków został obecnie wyparty przez egoizm i sztuczne potrzeby. Pomimo szeroko znanego negatywnego wpływu na środowisko, branża wciąż się rozwija, w dużej mierze ze względu na rozwój tzw. Fast Fashion (szybkiej mody), która polega na taniej produkcji, częstym kupowaniu pod wpływem impulsu i krótkotrwałym użytkowaniu odzieży.

W rezultacie marki modowe produkują teraz prawie dwa razy więcej kolekcji ubrań w porównaniu z rokiem 2000, od kiedy zauważono ogólny wzrost produkcji i obniżkę cen odzieży. Ten model biznesowy odniósł ogromny sukces, o czym świadczy jego rozwój i sprzedaż nie tylko w tradycyjny sposób, ale w dużej mierze za pośrednictwem sklepów internetowych. Nowe rzeczy są tanie, więc kupujemy je w nadmiarze, szybko się niszczą, więc wymieniamy je na nowe, równie marnej jakości. Szafy pękają w szwach, a nasz głód nowych strojów zaspokajają przypadkowe rzeczy. W efekcie stajemy rano przed szafą i stwierdzamy, że nie mamy się w co ubrać.

Co najmniej od 20 lat wiadomo, że przemysł modowy stanowi kluczowe zagrożenie dla środowiska. Problemy zanieczyszczenia i odpadów nie są najważniejsze dla producentów i detalistów Fast Fashion. Ponadto większość sezonowych modeli odzieży trafia na wysypisko śmieci lub zostaje spalona, co znacznie niszczy środowisko.

Uwaga opinii publicznej coraz mocniej koncentruje się na kryzysie klimatycznym i degradacji środowiska. Biznesowy model mody i zachowań konsumenckich wymaga zasadniczych zmian, w tym spowolnienia wytwarzania odzieży i powrotu do Slow Fashion, czyli zmniejszeniu produkcji ubrań, zminimalizowanie zakupów marnej jakościowo odzieży, wyszukiwaniu tej wysokogatunkowej i wydłużeniu jej użytkowania.

Jednak czy taka strategia konsumencka jest w stanie złagodzić szkodliwe oddziaływanie przemysłu modowego na środowisko ?

Na podstawie: The environmental price of fast fashion, Kirsi Niinimäki, Greg Peters, Helena Dahlbo, Patsy Perry, Timo Rissanen and Alison Gwilt. NATURE REVIEWS | Earth & Environment, 190 | April 2020 | vol.1